Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijk
instituut voor vredesonderzoek bij het Vlaams Parlement.

Vlaams Vredesinstituut blij met Nobelprijs voor geweldloze activisten en burgerbewegingen

07/10/2022

Met de Nobelprijs voor de Vrede voor mensenrechtenactivist Ales Bialiatski (Belarus) en de organisaties Memorial (Rusland) en Center for Civil Liberties (Oekraïne) stelt het Nobelprijscomité de burger opnieuw centraal in tijden van oorlog en agressie. 

Het Nobelprijscomité legt in zijn verantwoording uit hoe cruciaal het recht van elk individu is om kritiek te hebben op machthebbers en om zélf de verdediging van de fundamentele rechten op te nemen.  Op die manier brengt deze Nobelprijs voor de Vrede een heel instrumentarium in beeld waarmee we met agressie kunnen omgaan zonder de wapens op te nemen. Die mogelijkheden – burgeractivisme, onderwijs, herinnering – waren door de permanente oorlogsberichtgeving en de focus op het geopolitieke spel een beetje ondergesneeuwd.

Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut: “Deze Nobelprijs is een belangrijk signaal tegen de Russische agressie en voor het maatschappelijk middenveld en de vele activisten die op een geweldloze manier vechten voor vrede. Het maakt duidelijk dat – zelfs nu, in tijden van crisis – werken aan vrede een werk van lange adem is dat niet enkel voorbehouden is voor diplomaten en politici. Elke burger die zich inzet voor democratie, mensenrechten en herinnering kan een verschil maken.  ”

Vlaams Vredesinstituut laat middelbare scholieren nomineren

Het reglement van de Nobelprijs voor de Vrede voorziet in het nominatieproces ook een bijzondere plaats voor de directeurs van wetenschappelijke vredesinstituten.  Zij kregen ook dit jaar– net als bijvoorbeeld voormalige laureaten, parlementsleden of staatshoofden – de kans om een nominatie voor de Nobelprijs voor de Vrede in te dienen.

In 2022 koos het Vlaams Vredesinstituut er voor om het nominatieproces in handen te geven van de leerlingen van het Atlascollege in Genk. Na een dubbele stemronde werd COVAX als officiële genomineerde ingediend. (Hier kan je een verslag bekijken.)

In januari 2023 breidt het Vlaams Vredesinstituut de samenwerking met Vlaamse scholieren gevoelig uit. Drie klassen zullen dan in het Vlaams Parlement de nominatie van het Vlaams Vredesinstituut voor volgend jaar bepalen. Bovendien werkt het Vredesinstituut samen met educatieve organisatie Djapo tegen het voorjaar van 2023 een compleet Nobelprijspakket uit voor álle Vlaamse scholieren van de derde graad secundair onderwijs.  Voor het Vlaams Vredesinstituut blijft vredeseducatie immers ook in de toekomst een speerpunt.  Dat bleek eerder al uit de publicatie van het rapport Leren over oorlog, conflict en vrede: gids voor de praktijk door onderzoeker Maarten Van Alstein.

“Zeker in deze tijden is het cruciaal om jonge mensen te laten nadenken over vrede. De eindtermen laten daar in de derde graad middelbaar onderwijs ook ruimte voor.  Wij willen die ruimte gebruiken om leerlingen échte impact te geven door hen telkens in januari in naam van het Vlaams Vredesinstituut een nominatie te helpen indienen.  Dankzij ons nieuw educatief pakket zal het binnenkort bovendien mogelijk zijn voor álle Vlaamse leerkrachten in de derde graad middelbaar onderwijs om op een vernieuwende manier te werken rond vrede en de Nobelprijs,” aldus Maarten Van Alstein, onderzoeker bij het Vlaams Vredesinstituut.