Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijk
instituut voor vredesonderzoek bij het Vlaams Parlement.

Vlaamse wapenexport

20/10/2007

Op de conferentie ‘Vrede en economie’ van het Vlaams Vredesinstituut in het Egmontpaleis werden vandaag (20/10) de eerste twee publicaties van het instituut voorgesteld. Het gaat om de rapporten ‘Het Vlaams wapenexportbeleid: een analyse van de juridische context’ en ‘Profielschets van
de buitenlandse handel in militaire goederen en de defensiegerelateerde industrie in Vlaanderen’. Deze publicaties volgen uit het eerste onderzoeksproject van het Vredesinstituut en kaderen in zijn brede adviestaak aan het Vlaams Parlement en de Vlaamse Regering.

Drie bedrijven domineren de Vlaamse defensiegerelateerde industrie.

– De Vlaamse defensiegerelateerde industrie is niet langer het ‘kleine broertje’ van Wallonië. In 2004 oversteeg de totale waarde van Vlaamse uitvoervergunningen voor het eerst die van het Waals Gewest.

– Meer dan de helft van alle verleende uitvoervergunningen en bijna 60% van de totale waarde van deze vergunningen hebben betrekking op visualisatieschermen, die in hoofdzaak worden vervaardigd door de Belgische multinational Barco. De twee andere belangrijkste defensiegerelateerde bedrijven in Vlaanderen zijn OIP (beeldvormingsapparatuur) en EADS DS Belgium (militaire elektronische apparatuur). Deze drie bedrijven realiseren samen ongeveer twee derde van alle uitvoervergunningen en meer dan 80% van de totale waarde van uitvoervergunningen.

– Meer dan 60% van de Vlaamse uitvoervergunningen hebben betrekking op militair materieel dat niet op de EU-lijst van militaire goederen staat, maar wel onder de Belgische catch-all procedure vallen (vooral visualisatieschermen maar ook bijvoorbeeld luchthavenverlichting voor militaire
luchthavens). Dit betekent dat indien de Vlaamse vergunningplichtige wapenexport enkel betrekking zou hebben op de EU-lijst van militaire goederen, deze vergunningplichtige export in één klap zou halveren.

Tijdens de crisis in Libanon vergunde Vlaanderen de uitvoer van militair materieel aan de Israëlische overheid.

– Slechts 2,2% van de in Vlaanderen aangevraagde uitvoervergunningen voor militair materieel wordt door de overheid geweigerd. Enerzijds worden weinig aanvragen ingediend voor uitvoer naar ‘gevoelige’ landen, maar anderzijds worden niet alle problematische vergunningsaanvragen geweigerd.

– Vergunningen voor militaire leveringen aan Israël werden in 2004 nog geweigerd om inhoudelijke redenen. Sinds maart 2006 worden echter weer vergunningsaanvragen met bestemming Israël goedgekeurd. Onder meer in juli en augustus 2006, tijdens de crisis in Libanon, werden twee uitvoervergunningen met als eindgebruiker de Israëlische overheid goedgekeurd.

Voor een consistent en gedragen wapenexportbeleid dient Vlaanderen vertegenwoordigd te zijn op alle relevante internationale fora.

-Internationale en Europese controleregimes tonen aan dat in de complexe wereld van vandaag geen enkele overheid nog in staat is om geïsoleerd op te treden.

– Het Vlaams vergunningsbeleid kan enkel een kwalitatieve en coherente controle garanderen als de gewesten deelnemen aan internationale informatie-uitwisseling en besluitvorming. In dat kader zijn duidelijke en werkbare afspraken over samenwerking tussen de drie gewesten en de federale overheid noodzakelijk.

Zonder instemming van het Waals gewest, geen eigen Vlaams wapenhandeldecreet

– België is al sinds jaar en dag betrokken bij interstatelijke samenwerkingsverbanden en ligt mee aan de basis van de Europese Gemeenschappen en Unie, de Benelux en de BLEU. Deze unies vormen de basis voor bindende exportregelgeving.

– Naast de verplichtingen binnen de EU en Benelux, moeten binnen de Belgisch-Luxemburgse Economische Unie (BLEU) alle reglementeringen op het vlak van in-, uit- en doorvoervergunningen, alsook de toepassing ervan gemeenschappelijk blijven. Deze vaststelling heeft consequenties voor
de bewegingsvrijheid om een eigen Vlaams decreet over buitenlandse wapenhandel in werking te stellen. Een eigen Vlaams wapendecreet kan enkel in werking treden in overleg met de anderen gewesten en Luxemburg.

Contact
Wies De Graeve
Communicatieverantwoordelijke
tel: 02/5524595 GSM: 0473432115
wies.degraeve@vlaamsparlement.be