|
(Embargo tot 3 oktober 13.30 uur)
In 2016 weigerde Vlaanderen meer wapenexportvergunningen dan in de voorgaande jaren. Dat stelt het Vlaams Vredesinstituut vast in een analyse van het Jaarrapport Wapenhandel van de Vlaamse Regering. Tegelijk steeg ook de totale wapenuitvoer vanuit Vlaanderen. Vlaanderen zou meer moeten expliciteren vanuit welke visie het beslissingen over die uitvoervergunningen neemt, vindt het Vredesinstituut.
In 2016 weigerde de Vlaamse Regering acht aanvragen voor de uitvoer of doorvoer van wapens. Het Vlaams Vredesinstituut zocht uit hoe ze die beslissingen motiveerde. Uit de antwoorden op parlementaire vragen over het onderwerp haalde het Vredesinstituut vijf uitgangspunten die Vlaanderen in de praktijk hanteert wanneer het beslist over uitvoervergunningen.
Het Vredesinstituut stelt onder meer vast dat de Vlaamse Regering de Europese criteria strenger interpreteert dan andere lidstaten. Bovendien blijkt ze opvallend streng bij risico’s op mensenrechtenschendingen met de uitgevoerde goederen. En als ze weet in welk land het militair product uiteindelijk belandt, dan baseert ze haar oordeel ook altijd op die kennis.
Het Vredesinstituut wijst er echter ook dat de Vlaamse Regering, op het moment dat ze een vergunning uitreikt, vaak niet weet waar de wapens (of wapens met Vlaamse onderdelen) zullen terechtkomen. Het is onduidelijk hoe de Vlaamse Regering omgaat met dat ongekend eindgebruik en hoe ze daaraan probeert tegemoet te komen. Het onderzoeksinstituut ziet dus een zekere spanning tussen de verschillende uitgangspunten die de Vlaamse Regering blijkt te hanteren.
Advies
Het advies van het Vredesinstituut aan het Vlaams parlement is dan ook: maak de uitgangspunten van het wapenexportbeleid expliciet. “Dat is momenteel inderdaad duidelijk een lacune”, zegt Diederik Cops, onderzoeker bij het Vlaams Vredesinstituut. “Nochtans biedt zo’n uitgewerkt beleid alleen maar voordelen. Vlaanderen kan op Europees niveau pas meepraten over bijvoorbeeld controle op het eindgebruik, als het duidelijk kan uitleggen wat zijn eigen standpunten en belangen daarbij zijn.”
Belangrijk vindt het Vredesinstituut dat de Vlaamse Regering dit wapenexportbeleid moet kaderen in haar eigen breder buitenlands beleid. Daarbij horen onder meer de thema’s ontwikkelingssamenwerking, respect voor mensenrechten en buitenlandse handel. “Een duidelijk wapenexportbeleid kan ook een politiek debat mogelijk maken”, verduidelijkt Cops nog. “En het kan de vergunningspraktijk consequenter helpen maken.”
Lees onze factsheet met facts & figures over de handel in defensiegerelateerde goederen naar en vanuit Vlaanderen in 2016.
Lees het advies dat de Raad van Bestuur van het Vredesinstituut op basis van het onderzoek formuleert bij het jaarlijks verslag buitenlandse wapenhandel van de Vlaamse Regering
|
Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijk