Het Vlaams Vredesinstituut publiceert elk voorjaar een jaarrapport met cijfers, analyses en duiding bij de ontwikkelingen in de Vlaamse buitenlandse wapenhandel. Editie 2009 werd vandaag voorgesteld in het Vlaams Parlement.
Wapenexport op hoogste peil in vijf jaar
Met een totale waarde van 282,2 miljoen euro bereikte de Vlaamse vergunde wapenexport in 2009 de hoogste waarde in de laatste vijf jaar (+ 82% t.o.v. 2005). In de periode 2005-2009 zat vooral de uitvoer van visualisatieschermen, militaire voertuigen en vliegtuigonderdelen in de lift. Ook in
Wallonië steeg de wapenexport aanzienlijk: sinds de regionalisering in 2003, is de vergunde wapenexport vanuit België meer dan verdubbeld.
In 2009 bestond de Vlaamse vergunde wapenexport voornamelijk uit visualisatieschermen (50%), militaire voertuigen en -onderdelen (19%) en militaire elektronica (13%). De helft van de wapenexport is bestemd voor Europese landen, en ook Amerika en Azië zijn belangrijke regio’s van bestemming.
Het aandeel van de wapenexport waarbij de industrie de laatst gerapporteerde gebruiker is bij het afleveren van de vergunning, is de afgelopen jaren sterk gestegen: van 60% in 2007 tot 78% in 2009. Meer dan drie kwart van de Vlaamse wapenexport gaat dus naar de buitenlandse industrie, zonder
informatie over de verdere verkoop ervan en zonder garanties over het uiteindelijke gebruik van dit militair materieel. De Vlaamse overheid rekent op de overheden van de bestemmingslanden om verdere transacties en het eindgebruik te controleren.
Invoer vuurwapens stijgt met 35% in waarde
In 2009 werden door de Vlaamse overheid voor 53,3 miljoen euro invoervergunningen voor militair materieel uitgereikt. Dit betekent een halvering ten opzichte van 2008. In 2008 was de vergunde invoer uitzonderlijk hoog door een aantal erg waardevolle vergunningen voor vuurgeleidingssystemen die via de Vlaamse defensiegerelateerde industrie onder andere aan het Belgische leger werden geleverd.
Uitgedrukt in termen van waarde, bestond de Vlaamse wapeninvoer in 2009 hoofdzakelijk uit militaire voertuigen en -onderdelen (50%), vuurgeleidingssystemen (22%), en kleine en lichte wapens en bijhorende munitie en attributen (24%). De vergunde invoer van voertuigen en -onderdelen en vuurgeleidingssystemen was vooral bestemd voor de Vlaamse industrie. Een groot aantal uitgereikte vergunningen betrof de invoer van vuurwapens bestemd voor handelaars en particulieren. De totale waarde van de vergunde invoer van kleine en lichte wapens en toebehoren (12,9 miljoen euro) is vrij stabiel gebleven ten opzichte van 2008. Binnen dit type materieel deed zich echter een opmerkelijke verschuiving voor: de waarde van de vergunde invoer van munitie is met een kwart gedaald, terwijl de waarde van de vergunde invoer van vuurwapens met 35% is gestegen ten
opzichte van 2008.
Parlementaire controle op het gevoerde beleid
Leden van de Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden en Internationale Samenwerking van het Vlaams Parlement woonden de presentatie van het jaarrapport over de Vlaamse buitenlandse wapenhandel van het Vredesinstituut bij. Nadat bij het begin van de legislatuur
2009-2014 werd beslist geen Subcommissie Wapenhandel op te richten, is het deze Commissie die bevoegd is voor het wetgevend werk en de controle op het gevoerde beleid inzake wapenhandel. “Het parlement kon de opvolging van de buitenlandse wapenhandel toewijzen aan de Commissie Economie of aan de Commissie Buitenlands Beleid omdat controle op wapenhandel steeds een afweging is tussen economische belangen,veiligheidsbelangen en buitenlands beleid”, aldus Tomas Baum, directeur van het Vredesinstituut, “In de cruciale discussie over het echte eindgebruik van wapens is het belangrijk om met een internationale bril naar de wereld te kijken. In dat opzicht is het goed dat wapenhandel aan de Commissie Buitenlands Beleid is toegewezen”.
Meer informatie & contact
Wies De Graeve – communicatieverantwoordelijke
Tel. 02/552 4595