Dagelijks worden we geconfronteerd met conflicten. Vaak spelen die zich dichtbij ons af: in het verkeer, thuis of op de werkvloer. Maar ook verre conflicten bereiken ons steeds vaker via de (sociale) media, politieke debatten of controverses. Conflict en controverse zijn een constante in de samenleving die we niet kunnen negeren, betoogt emeritus professor pedagogie Roger Boonen. Als bevlogen voorstander van vredesopvoeding wil hij bijdragen tot een ‘vredesactieve’ maatschappij, die streeft naar vrede op basis van sociale rechtvaardigheid. Vredeseducatie helpt om op een geweldloze manier met conflicten om te gaan. Daarom lanceerde Roger Boonen met het Vredescentrum in 2011 de opleiding Vredeseducatie waarbij experten in het brede domein van vredesopbouw en conflictpreventie een tiental lezingen verzorgen.
In februari 2019 lanceerden de organisatoren van de opleiding Vredeseducatie het boek ‘Vredeswijzer 1’. Deze bundel omvat bijdragen van lesgevers van de opleiding over onder meer innerlijke vrede, educatie tot conflictoplossing, ontwikkelingseducatie, internationale educatie, mensenrechteneducatie, internationale educatie en milieueducatie. De bundel biedt een divers overzicht van actuele thema’s zoals radicalisering, de isolering van Rusland, stressgeweld en de rol van massamedia.
Opvallend is dat verschillende bijdragen in de bundel gewijd zijn aan burgerschapsvorming en harmonieus samenleven. Het voorbije jaar zoomde de opleiding Vredeseducatie immers sterk in op burgerschapsvorming en manieren om burgerschapszin te bevorderen. In de opleiding Vredeseducatie wordt ook veel aandacht besteed aan het bevorderen van de innerlijke vrede. In die context herinnert Roger Boonen aan de woorden van Dom Hélder Câmara “Verander de wereld, begin bij jezelf: dit is de innerlijke bevrijding.” Een van de streefdoelen van Boone is een “ethisch gekleurd burgerschap”, dat onder meer wordt aangewakkerd door mededogen.
Het openingsessay van professor emeritus Luc Braeckmans biedt via een overzicht van de belangrijkste stromingen uit de geschiedenis van de moraalfilosofie een inzicht in de complexiteit van ethisch handelen. Luc Braeckmans licht toe dat de moraalfilosofie normatief is: ze tracht aan te geven hoe en waarom de mens zou moeten handelen om de menselijkheid te bevorderen. Hij hamert erop dat het humane geen samenbundeling is van verworvenheden: er dringen zich steeds nieuwe vragen, uitdagingen en conflicten op. Het essay van psychotherapeut Gerbert Bakx sluit hier mooi bij aan. Gerbert Bakx breekt een lans voor pedagogische, eerder dan louter repressieve maatregelen, om sociaal wenselijke waarden en gedrag te bevorderen. Vreedzaam samenleven met respect voor pluralisme is essentieel, maar allesbehalve vanzelfsprekend. De mens is er niet voor uitgerust en moet het leren, hij moet die houding cultiveren. Voor wie daar interesse in heeft, is de Vredeswijzer zeker een aanrader.
De Vredeswijzer 1 is aan 21 Euro te verkrijgen bij Gompel & Svacina.
Elke Devroe, directeur Vlaams Vredesinstituut
Brigitte Herremans, verantwoordelijke strategie en communicatie