Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijk
instituut voor vredesonderzoek bij het Vlaams Parlement.

Met de Nobelprijs voor de Vrede voor Nihon Hidankyo luidt het Nobelprijscomité terecht de alarmbel over de gevaren van kernwapens

Nog maar 7 jaar geleden ontving ICAN, de internationale campagne tegen kernwapens de Vredesnobelprijs. Hun jarenlange werk resulteerde in een Internationaal Verbodsverdrag op kernwapens dat 94 staten ondertekenden. Toch blijft het Nobelprijscomité erg bezorgd over het risico op het gebruik van kernwapens. De Doomsday klok geeft hen daarin gelijk; het is 90 seconden voor 12.

Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut: “Het Nobelprijscomité luidt met deze nominatie toch wel de alarmklok; nucleaire ontwapeningsinspanningen liggen vandaag zo goed als stil en nucleaire dreigementen worden geuit. Er zijn ook heel wat kernwapenstaten betrokken in conflicten die vandaag woeden. Dat maakt het risico op gebruik acuut.  De getuigenissen van de Hibakusha maken de gevolgen van nucleaire wapens heel tastbaar. Ze zijn essentieel in een parcours naar een kernwapenvrije wereld.

De Hibakusha, de overlevers van Hiroshima en Nagasaki en van kernwapentesten, hebben er met hun verhaal mee voor gezorgd dat het gebruik van kernwapens bijna 80 jaar lang een taboe bleef. Dat taboe dreigt vandaag doorbroken te worden door kernwapenstaten die betrokken zijn in conflicten. De bestaande kernwapenstaten moderniseren ook hun arsenalen en sommige landen starten nieuwe kernwapenprogramma’s op.

Het Vlaams Vredesinstituut pleit voor een wereld zonder kernwapens. Vredeseducatie, in navolging van de inspanningen van de Hibakusha, kan nieuwe generaties blijvend inspireren. Maar ook transparantie over de kernwapens op het eigen grondgebied is essentieel want een belangrijke stap richting een gezamenlijk initiatief met de bondgenoten om de kernwapens uit Europa weg te halen .

“Daar hebben ook Vlaanderen en België een verantwoordelijkheid in. Door bruggen te bouwen tussen kernwapenmachten en de rest van de wereld kunnen ook wij een actieve rol spelen richting nucleaire ontwapening, aldus Nils Duquet.

Die inspanningen moeten op termijn leiden tot een Belgische ondertekening en ratificering van het Verbodsverdrag, zo adviseerde het Vlaams Vredesinstituut eerder.

Vlaams Vredesinstituut laat middelbare scholieren nomineren

Het reglement van de Nobelprijs voor de Vrede voorziet in het nominatieproces ook een bijzondere plaats voor de directeurs van wetenschappelijke vredesinstituten. Zij kregen ook dit jaar– net als bijvoorbeeld voormalige laureaten, parlementsleden of staatshoofden – de kans om een nominatie voor de Nobelprijs voor de Vrede in te dienen. 

In januari 2024 koos het Vlaams Vredesinstituut ervoor om het nominatieproces in handen te geven van zeventig scholieren van het 5e en 6e jaar middelbaar onderwijs van Steinerschool De Es uit Antwerpen en van het Sint-Lievenscollege uit Gent. Na verschillende overlegrondes op school en in het Vlaams Parlement kozen ze toen voor de minder bekende Italiaanse hulporganisatie INTERSOS. 

Ze staken ook heel wat op over de oorlog in Oekraïne dankzij een vraaggesprek en presentatie van oorlogsjournalist Arnaud De Decker en een rechtstreekse verbinding met Roman Nekoliak die werkt voor het Oekraïense Center for Civil Liberties, een organisatie die de Nobelprijs voor de Vrede in 2022 won.

Sinds vorig jaar stelt het Vlaams Vredesinstituut ook een compleet Nobelprijspakket ter beschikking van álle Vlaamse scholieren van de derde graad secundair onderwijs