Dual-use: goederen en technologieën – Vlaamse buitenlandse handel & controle tussen 2013 en 2022

Publicatiedatum: 21/03/2023

Goederen voor tweeërlei gebruik, zogeheten dual-use-goederen, zijn goederen of technologieën die zowel voor civiel als militair gebruik kunnen worden ingezet.

Deze analyse bespreekt de aard en omvang van de Vlaamse vergunde en geweigerde dual-use- uitvoer (en evoluties daarin) in de periode tussen 2013 en 2022.

Op basis van deze gegevens kunnen drie grote vaststellingen worden gedaan over deze vergunde uitvoer van dual-use-goederen en technologieën vanuit Vlaanderen

• Het grootste gedeelte van de vergunde uitvoer is bestemd voor een beperkte groep van elf landen, met China en Rusland als belangrijkste bestemmingslanden.
• De Vlaamse vergunde dual-use-uitvoer omvat een brede verscheidenheid aan goederen en technologieën, elk met een eigen afzetmarkt
• De voorbije tien jaar hebben er zich verschuivingen voorgedaan in de aard van de Vlaamse vergunde dual-use-uitvoer. Daarbij nam het relatieve belang van bepaalde productcategorieën (zoals nucleaire goederen) af en lijkt dat van anderen (zoals elektronica, telecommunicatie en sensoren en lasers) toegenomen.

Opvallend is bovendien dat de Vlaamse overheid tussen 2013 en 2022 169 vergunningen weigerde. De helft van deze geweigerde vergunningen had Rusland of China als land van eindgebruik. Andere veelvoorkomende landen van eindgebruik waarvoor vergunningen werden geweigerd zijn Israël, Turkije, Pakistan, India en Iran.
Dit substantieel aantal geweigerde vergunningen is illustratief voor het reële risico dat Vlaamse dual-use-goederen en -technologieën worden afgewend naar militaire toepassingen. Er rust dus een belangrijke verantwoordelijkheid op de Vlaamse overheid om met behulp van een performant controlestelsel en bijhorende sanctiemechanismen te voorkomen dat deze Vlaamse goederen en technologieën in de verkeerde handen terechtkomen.

Download PDF